Το Manual Therapy ή η δια των χειρών θεραπεία είναι η χειροπρακτική εξειδίκευση των φυσικοθεραπευτών. Αποτελεί ξεχωριστό κομμάτι της φυσικοθεραπευτικής πρακτικής και είναι θεσμοθετημένο από τον παγκόσμιο σύλλογο φυσικοθεραπείας (τμήμα IFOMPT). Η προσέγγιση του αφορά τη μηχανική διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των μυοσκελετικών προβλημάτων.
Ο εξειδικευμένος φυσικοθεραπευτής, Manual Therapist, μπορεί με ειδικά, ερευνητικά αποδεδειγμένα κλινικά τεστ (evidence based tests) να προσδιορίσει την αιτιολογία ενός μυοσκελετικού προβλήματος και με ειδικές τεχνικές, γενικευμένες ή εντοπισμένες, βασισμένες σε βιομηχανικά μοντέλα, να επέμβει και να αντιμετωπίσει την εκάστοτε παθολογία. Οι ειδικές αυτές τεχνικές περιλαμβάνουν την κινητοποίηση (mobilisation) και το χειρισμό (manipulation) των αρθρώσεων. Επίσης χρησιμοποιούνται τεχνικές που απευθύνονται στα μαλακά μόρια όπως η εγκάρσια μάλαξη, η λειτουργική μάλαξη, οι τεχνικές μυϊκής ενέργειας και το functional streching. Ακόμα υπάρχουν τεχνικές και για την κινητοποίηση του νευρικού ιστού (flowting, streching).
Με τα παραπάνω ο εξειδικευμένος Manual Therapist μπορεί να :
- Μειώσει τον πόνο
- Να βελτιώσει άμεσα την τροχιά και την λειτουργικότητα μιας άρθρωσης
- Να μειώσει το οίδημα
- Να ελαχιστοποιήσει μυϊκούς σπασμούς
- Να αντιμετωπίσει συμπτώματα από το νευρικό σύστημα
- Να προλάβει και να βελτιώσει λανθασμένα κινητικά πρότυπα
Οι τεχνικές Manual Therapy δεν αποτελούν παθητική προσέγγιση των μυοσκελετικών προβλημάτων, όπως η εφαρμογή φυσικών μέσων (υπερηχος, διαθερμία, laser), αλλά ενεργητική θεραπεία που απαιτεί τη συμμετοχή και τη συνεργασία του ασθενούς. Περιλαμβάνουν ειδικό ασκησιολόγιο (πχ. ασκήσεις ενδυνάμωσης ή σταθεροποίησης) και ‘διατασολόγιο’, βασισμένο στη βιομηχανική των αρθρώσεων, που προσαρμόζεται στο εκάστοτε πρόβλημα και στον εκάστοτε ασθενή (tailored made exercises). Σκοπός τους είναι η ενδυνάμωση και παγίωση των αποτελεσμάτων της χειροπρακτικής και η τελική αποκατάσταση του προβλήματος.
Η πολυπλοκότητα και η ανάγκη βαθιάς γνώσης των τεχνικών με στόχο την ασφάλεια του ασθενούς και την επιτυχία της εφαρμογής τους απαιτεί μακροχρόνια και πιστοποιημένη σπουδή από τον κλάδο Manual Therapy του Παγκόσμιου Συλλόγου Φυσικοθεραπείας (IFOMPT).